Anneannesi ile dedesinin 1900’lü yıllardan kalma giysilerini Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi’ne bağışlayan Suna Uyar’dan anlamlı bir çağrı geldi: “İsterim ki, İzmir’de bulunan bütün aileler sandıklarını bir karıştırsınlar. Belki geçmişe yönelik çok değerli eşyalar bulacaklar. Onları müzelere getirip en azından gelecekteki kuşaklara aktarsınlar.”

Kent tarihi ve kültürü açısından önemli çalışmalara imza atan İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi (APİKAM), İzmirlilerin ve çeşitli kurumların yaptığı bağışlarla her geçen yıl biraz daha zenginleşiyor. Bağışlar, İzmir belleğinin gelişmesi açısından büyük önem taşırken, getirilen fotoğraf ve belgeler dijital ortamda  kayıt altına alındıktan sonra asılları bağışçılara tekrar geri veriliyor.

Yeni bağışlar sevindiriyor
Geçtiğimiz günlerde Araştırmacı-Yazar Orhan Beşikçi tarafından müzeye getirilen İzmirli boksör Mehmet Vasfi'nin 1920'li yıllara ait yedi adet fotoğrafı, kentin spor tarihine ışık tutacak. Yine bağışçı Suna Uyar'ın anneannesinin 1900'lü yıllarda kullandığı orijinal eldiven, kıyafetleri ile dedesine ait frak takımı-deri ayakkabısı ve annesine ait nikah şapkası, kentin geçmişteki yaşantısına ilişkin verilerin gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlayacak.

Boks tarihinin ilklerinden..
Araştırmacı-Yazar Orhan Beşikçi, APİKAM’a getirdiği ve 20. yüzyılın ilk çeyreğine ait olan  fotoğrafların  spor  açısından da  İzmir’in öncü bir kent olduğunun göstergesi olduğunu söylüyor. Özellikle Basmane ve çevresindeki sandıkların içinden çıkan bilgi ve belgeleri yıllardır APİKAM’a getirerek kayıt altına aldırdığını söyleyen Beşikçi, tüm İzmirlileri evlerindeki sandıkları boşaltarak bilgi ve belgeleri gün yüzüne çıkartmaya davet ediyor. İzmir’de modern sporların Türkler tarafından 20. yüzyılın başından itibaren yapılmaya başlandığını vurgulayan Beşikçi, “Ama modern sporların kente girişi 19. yüzyıldan itibaren. Buraya getirdiğim fotoğraflar 20. yüzyılın ilk çeyreğine ait. Onlara baktığımızda Tilkilik’te bir ring görüyoruz. Bunlar belki Türkiye boks tarihinin de ilk fotoğrafları. Çünkü araştırmalarımda böyle eski boks fotoğraflarına rastlamadım. Yine bir fotoğrafta eskrim takımını da görüyoruz. Mehmet Vasfi’ye ait Cumhuriyetin ilk yıllarında 9 Eylül kutlamalarında çekilmiş bazı fotoğraflar var. Orada bisikletçileri, boksörleri ve diğer sporcuları da görebiliyoruz. Mehmet Vasfi döneminin iyi bir sporcusu. Aynı zamanda Devlet Demiryolları’nda kazancılık yapıyor ve Belediye Bandosu’nda da saksafon çaldığını biliyoruz. Mehmet Vasfi’nin çocukları hala Basmane’de yaşıyor. Başka belgeler de var ellerinde, bunları da gelecekte  APİKAM’a bağışlamayı düşünüyorlar” dedi. 

İzmirli ailelere bir çağrı

APİKAM’a  anneannesinin  günlük kıyafetleri ile  dedesinin frağını bağışlayan Suna Uyar ise, anneannesinin 1918 yılında vefat ettiğinin altını çizerek, “Amacımız geçmişte bizim büyüklerimizin nasıl yaşadıklarını gösterebilmek. Özellikle anneanemin giysisi bu açıdan çok önemli. Dışarı çıkarken giydiği günlük kıyafetlerine bakıldığında, o yıllarda bile çarşafa gerek duymamış. Aydın bir Türk kadını. Dedem de öyle olduğu için hiçbir zaman ailede çarşaf giyilmemiş. Atatürk ilke ve İnkilaplarına bağlı olarak yaşamışlar” dedi.

Anneanesinin çok genç yaşta, annesi 1.5 yaşındayken vefat etmesi nedeniyle anlattıklarını aile içinde konuşulanlardan ve annesinin duyumlarından öğrendiğini ifade eden Uyar, “Frak  bilindiği üzere özel davetlerde, mili bayramlarda düzenlenen balolarda giyilen bir giysi. Uzun yıllar dedemin frakını annem muhafaza etmiş, ben de bu vesile ile geçmişteki bu giysileri gelecek nesillere armağan etmek istiyorum. Burada günlük giysiler ile balolarda giyilen eldivenler de var. Kıyafetler üzerindeki  işler el işlemesi.  Şapka da benim annemin nikah şapkası. 1950 yıllarından... İsterim ki, İzmir’de bulunan bütün aileler sandıklarını bir karıştırsınlar. Belki geçmişe yönelik çok değerli eşyalar bulacaklar. Onları müzelere getirip en azından gelecekteki kuşaklara aktarsınlar. Onların geçmişle ilgili anıları bilmesini sağlasınlar” şeklinde konuştu.

Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürlüğü’ne kent ile ilgili, İzmir'in tarihine ışık tutabilecek her türlü bağış kabul ediliyor. Bağışlar için; apikam@apikam.org.tr adlı e-posta adresiyle veya 293 35 66 numaralı telefondan bilgi alınarak başvuru yapılabilir.